Δημοσιευμένη στο νομικό περιοδικό ΑΡΜΕΝΟΠΟΥΛΟΣ 1989.1221
Διαζύγιο. Τετραετής διάσταση συζύγων.
Μη θεμελίωση καταχρηστικής ασκήσεως της αγωγής διαζυγίου από το γεγονός ότι το διαζύγιο θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις για τον εναγόμενο σύζυγο εάν οι επικληθείσες απ` αυτόν επιπτώσεις είναι οι συνήθεις.
Περιπτώσεις τέτοιων δυσμενών επιπτώσεων
ΕφΘες 3441/1989
Πρόεδρος : Δημήτριος Στοϊλίδης.
Δικαστές : Θ. Τσεκούρας, Π. Αλεξόπουλος (εισηγητής).
Δικηγόροι: Δ. Τσαγκαλίδης – Α. Κωτούλας.
Επειδή, εκ των καταθέσεων των ενόρκως εξετασθέντων μαρτύρων αποδείξεως, εκ των επικαλουμένων και νομίμως προσκομιζομένων εγγράφων και εκ των ομολογιών των διαδίκων απεδείχθησαν, κατά την κρίσιν του δικαστηρίου, τα ακόλουθα:
Οι διάδικοι ήλθον εις νομίμου γάμου κοινωνίαν την 10ην Ιουνίου 1956 εις την Γ. Κιλκίς.
Από το έτος 1972 μέχρι και της προηγουμένης της συζητήσεως της αγωγής (26.5.1987) οι διάδικοι ευρίσκοντο συνεχώς εν διαστάσει και είχε διακοπεί πάσα επαφή και οιαδήποτε μεταξύ των σχέσις.
Ούτω η διάστασις αύτη των διαδίκων διήρκεσε τουλάχιστον τέσσαρα έτη, εντεύθεν δε τεκμαίρεται αμαχήτως ότι εκλονίσθησαν οι βάσεις επί των οποίων στηρίζεται ο γαμικός δεσμός, ώστε βασίμως η εξακολούθησις της εγγάμου συμβιώσεως τα αποβαίνη αφόρητη δια τον ενάγοντα.
Επομένως τα αυτά δεχθείσα η εκκαλουμένη απόφασις και κατά παροδοχήν της αγωγής λύσασα τον μεταξύ των διαδίκων υφιστάμενον γάμον δι` αντικειμενικόν κλονισμόν της εγγάμου σχέσεως, ορθώς τας προσκομισθείσας αποδείξεις εξετίμησε και ο περί του εναντίου πρώτος λόγος της εφέσεως, δια του οποίου πλήττεται η εκκαλουμένη δια πλημελή εκτίμησιν των αποδείξεων, είναι αβάσιμος και απορριπτέος.
Επειδή, εν όψει της φύσεως του θεσμού του διαζυγίου, συνεπαγομένου πάντοτε δυσμενείς επιπτώσεις εις βάρος των διαζευγνυομένων συζύγων, αι επιπτώσεις αυταί, καθ` εαυτάς, εφ` όσον είναι συνήθεις, δεν αρκούν προς θεμελίωσιν της εννοίας της καταχρηστικής ασκήσεως υπό του προς τούτο δικαιουμένου συζύγου του προς διάζευξιν δικαιώματος κατά την έννοιαν του άρθρου 281 ΑΚ και δη όταν αυτό (δικαίωμα προς διάζευξιν) απορρέει εκ της διατάξεως της παρ. 3 του άρθρου 1439 ΑΚ (ως τούτο, αντικατασταθέν δι` άρθρου 16 του ν. 1329/1983, ισχύει σήμερον), κατά την οποίαν το δικαίωμα τούτο αναγνωρίζεται και εις τον υπαιτίως και επί προθέσει απαλλαγής, άνευ υπαιτιότητος του ετέρου συζύγου του, των εκ του γάμου υποχρεώσεών του, διασπάσαντα την έγγαμον συμβίωσιν, αρκούσης μόνης της διαρκείας της διαστάσεως των συζύγων επίσυνεχή τετραετίαν (ΑΠ 326/1986 ΕλλΔνη 27.639),
Συνεπώς, το πρωτοβάθμιον δικαστήριον, κρίναν, ως προκύπτει εκ της προσβαλλομένης αποφάσεώς του ότι τα προβληθέντα υπό της εναγομένης και ήδη εκκαλούσης προς θεμελίωσιν ενστάσεώς της περί καταχρηστικής ασκήσεως της ενδίκου περί διαζεύξεως αγωγής του συζύγου της περιστατικά, κατά τα οποία οι διάδικοι έχουν ήδη μεγάλην ηλικίαν, με θυγατέραν έχουσαν ανάγκην χάριν της ψυχικής της υγείας της συμβιώσεως των συζύγων γονέων της, ενώ αύτη (εναγομένη), έχουσα υποβληθεί εις μεγάλας θυσίας χάριν της οικογενείας των, θα μείνη με την λύσιν του γάμου χωρίς έσοδα και περίθαλψιν, ήτοι με αγάγκας μη καλυπτομένας με την επιδικασθείσαν ή εκδικασθησομένην εις αυτήν διατροφήν, η δε μετά την λύσιν του γάμου των απομάκρυνσις του εφεσιβλήτου θα έχη δι` αυτήν αφορήτους οικονομικάς συνεπείας, αφού αύτη, λόγω της ηλικίας της και των προβλημάτων της υγείας της αδυνατεί να εργασθή και να συντηρήση ούτω, έστω και στοιχειωδώς τον εαυτόν της, και να βοηθήση τα τέκνα των, δεν υπερβαίνουν τα υπό της καλής πίστεως ή των χρηστών ηθών ή του κοινωνικού ή οικονομικού σκοπού του δικαιώματος τιθέμενα όρια και επομένως δεν θεμελιώνουν την προτεινομένην καταχρηστικήν άσκησιν.
Οθεν, τα αυτά δεχθέν και το πρωτοβάθμιον δικαστήριον και εν συνεχεία απορρίψαν την σχετικήν ένστασιν, ορθώς έκρινε και ο δεύτερος και τελευταίος λόγος της εφέσεως, προσάπτων πλημμέλειαν της παραβιάσεως της ρηθείσης διατάξεως, δια της εσφαλμένης ερμηνείας και εφαρμογής της επί των ως άνω περιστατικών, είναι αβάσιμος και απορριπτέος ως και η έφεσις εις το σύνολόν της.
